dinsdag 12 augustus 2014

Vrijhandelsverdrag bedreigt consumentenbescherming

Wat is het probleem?

De Europese Unie onderhandelt sinds 2013 met de Verenigde Staten over een vrijhandelsverdrag met de naam TTIP (trans-Atlantisch handels- en investeringsverdrag). De bedoeling is dat het vrije verkeer van goederen eenvoudiger wordt én flink toeneemt.
Probleem is dat de vertegenwoordigers van grote industrielobby's zijn aangeschoven bij de politieke onderhandelaars. Zij mogen meepraten over onderwerpen als de toekomstige normen op het gebied van milieu, dierenbescherming en consumentenrechten. En die onderhandelingen vinden plaats achter gesloten deuren!
Van een democratisch proces waarbij burgers inspraak hebben is geen sprake. Pas aan het eind, als de plannen klaarliggen, mag het Europees Parlement het complete voorstel één keer goed- of afkeuren. Toch zal dit verdrag grote invloed op Europese (en Amerikaanse) burgers hebben. Elke keer dat de rechten van consumenten uitgebreid dreigen te worden, zal de industrie met dit verdrag zwaaien.
De Amerikaanse onderhandelaars lieten al in een vrij vroeg stadium weten van welke Europese gezondheids- en veiligheidsnormen ze af wilden. Eén daarvan is het cruciale voorzorgprincipe – de zwaarbevochten basis voor veel consumentenbescherming. In de EU geldt: als er gegronde verdenkingen zijn dat een product schadelijk kan zijn, wordt het verboden. Maar in de VS geldt precies het omgekeerde. Zolang de schadelijkheid niet bewezen is, mag het product verkocht en gebruikt worden.
In de huidige plannen gaan de onderhandelaars nog een stap verder. Zij willen dat bedrijven straks een klacht kunnen indienen, als ze kunnen aantonen dat politiek beleid tot economische schade leidt. In gewone mensentaal: politici kijken wel uit om wetten te maken die consumenten beschermen (en economisch nadelig zijn voor bedrijven). Dat kan ze op een flinke schadeclaim komen te staan.

Wat betekent dit voor jou?

Vrijhandelsverdrag... dat klinkt saai! Maar de consequenties voor jou als consument zijn groot. Een belangrijke Europese verworvenheid is ons voorzorgprincipe. Hoewel dit momenteel lang niet altijd consequent wordt toegepast, is het uitgangspunt wel heel belangrijk. Het helpt jou te beschermen tegen ongezond en onveilig voedsel.
Ook andere Europese regels die de kwaliteit en veiligheid van ons voedsel waarborgen, kunnen mogelijk door de VS en de voedselindustrielobby onderuit geschoffeld worden. In dat hele proces hebben jij en wij niets in te brengen. Transparantie? Zelfs de gedachte daaraan komt schijnbaar niet voor in de onderhandelingen rond het TTIP.

Wat is de stand van zaken?

De commissie die namens de EU over het TTIP onderhandelt, krijgt sinds januari 2014 advies van een club lobbyisten van de voedsel- en landbouwindustrie. Oorspronkelijk was het plan om al deze herfst met een vrijhandelsverdrag te komen. Maar dat blijkt onrealistisch: de deadline is nu verschoven naar eind 2015.

Wat wil foodwatch?

Economische belangen mogen nooit vóór de belangen van consumenten en het milieu gaan. Het voorzorgprincipe moet de basis zijn van elk consumentenbeleid. foodwatch eist dat áls er een vrijhandelsverdrag komt, dit voldoet aan strenge internationale normen voor consumentenbescherming. Bovendien moeten deze normen voortdurend aangepast en verbeterd kunnen worden.
Het kán niet zo zijn dat bijvoorbeeld het verkeerslichtsysteem, waarvoor veel consumentenorganisaties al jaren pleiten, straks niet ingevoerd mag worden omdat dit strijdig is met het TTIP. De internationale handel moet zich aanpassen aan nieuwe, en juist strengere normen voor consumentenbescherming. Niet andersom. foodwatch wil ook dat het onderhandelingsproces transparant is en dat alle belanghebbenden inspraak krijgen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten